Croonen, Hendrikus Wouterus (Hendrik)

Geboren te Tilburg (Oerle) op 18 oktober 1849 als zoon van de timmerman Johannes Croonen (Riethoven 18 november 1805-Tilburg 4 juli 1874) en Antonia Maria van Iersel (Tilburg 2 augustus 1817). Hij huwde op 23 januari 1877 te Oisterwijk met Maria Anna Kluijtmans (Oisterwijk 13 februari 1848-24 juli 1892), met wie hij tenminste vier zonen en twee dochters kreeg. Eerst hulponderwijzer daarna hoofd van de openbare school van 1 april 1876 tot 1 oktober 1921. Zijn benoeming verliep niet geruisloos. De papo-thorbeckiaan J.J. Suijs probeerde zijn benoeming, die door pastoor Van Beugen en de katholieke schoolopziener Diepen bewerkstelligd was, tevergeefs ongedaan te maken. Croonen had in tegenstelling tot andere sollicitanten maar één kte (voor Frans), maar was volgens de pastoor wel ‘een brave, godsdienstige jongen’. Hij was in het begin van de twintigste eeuw lid van de commissie tot wering van het schoolverzuim. De toestand van de openbare school was niet florissant. Na de komst van de fraters in 1899 naar Oisterwijk raakte Croonen bijna alle katholieke leerlingen kwijt. In juli 1909 bleek de waterpomp van ‘meester Croonen’ vervuild met een loodverbinding. Schoolkinderen van de openbare school en tekenschool aan de Hoogstraat gebruikten dit water als drinkwater. De openbare school werd na zijn ontslag in 1921 opgeheven. Croonen was vanaf maart 1876 amanuensis van het RK Armbestuur. Hij bleef dit ruim 64 jaar tot zijn dood toe. Het gezin Croonen was erg godvruchtig., vooral met betrekking tot de missie. In januari 1927 kreeg hij een pauselijke onderscheiding: het gouden erekruis Pro ecclesia et Pontifice. Hij overleed op 5 mei 1940 te Oisterwijk. Op zijn grafzerk stond: 'Zijn onderwijs was velen ten zegen'. Drie van zijn zonen werden priester, twee dochters (Arnolda en Cornelia) zetten zich in voor de missie en werden daarvoor in 1959 pauselijk onderscheiden. Arnolda was voor de Tweede Wereldoorlog ook nog propagandiste van de Roomsch Katholieke Staatspartij. Zoon Wilhelmus Maria (1885) werd pater redemptorist (1909) en vurig volksprediker tijdens de Mariaprocessie van Oisterwijk. Toen hij in 1953 tijdelijk de rector van het Oisterwijkse Gasthuis verving, smeedde hij samen met Jan Vuijsters plannen voor een monument voor kapelaan Huijbers.

Literatuur: Frank van Berne, '"Het varken is door den buik gestoken". De openbare Oisterwijkse school 1815-1921', in Theo Cuijpers e.a. (red.), Hoe straalt de oude school. Een Oisterwijkse onderwijsgeschiedenis (Oisterwijk 1997) 17-30.