Linden, Gerard Cornelis Maria (Gerard) van der

Gerard van der Linden

Geboren te Kaatsheuvel op 30 oktober 1920 als jongste uit gezin van vijf kinderen van kleermaker Henricus Cornelis van der Linden (Kaatsheuvel 17 maart 1882-25 maart 1956) en Johanna Cornelia Smulders (Weert 29 juli 1877-Kaatsheuvel 6 januari 1967). Hij huwde na de Tweede Wereldoorlog met Maria Cornelia (Rie) Merkelbach (Oisterwijk 29 november 1917-Tilburg 23 november 2008). Zij woonden aan de Haarenseweg. Hij werkte van 1940 tot en met 1945 op de Oisterwijkse gemeentesecretarie als klerk (vanaf februari 1942 in vaste dienst), en als ambtenaar belast met distributiedienst (15 december 1941) en bevolkingsregister. Hij woonde in 1942 nog in Kaatsheuvel, pas in december 1942 vestigde hij zich in Oisterwijk (D279, Gemullehoekenweg 87). Van der Linden was een van de leiders van het Oisterwijkse verzet in de Tweede Wereldoorlog. Hij zorgde voor valse persoonsbewijzen, hield zich bezig met onderduikadressen voor onder anderen geallieerde piloten en gaf het illegale blad De Nieuwsbode uit, dat na de bevrijding nog een tijdlang zou voortbestaan. Van der Linden weigerde een lijst te maken voor de Arbeidsinzet van alle Oisterwijkers tussen 18 en 40 jaar, tot grote onvrede van burgemeester Verwiel die maatregelen van de bezetter vreesde. Tijdens de april-mei stakingen in 1943 besloot Van der Linden met twee collega’s op de gemeentesecretarie te staken, burgemeester Verwiel probeerde hen van het stakingsidee af te brengen. Van der Linden kreeg ook problemen met gemeentesecretaris De Valk omdat hij vanwege illegale werkzaamheden steeds vaker afwezig was op de gemeentesecretarie. Hij kreeg zelfs door De Valk ontslag aangezegd, maar na bemiddeling van wethouder Palm mocht Van der Linden blijven. In 1944 was Van der Linden een halve dag aangesteld in de gemeente Haaren, waar de beide secretarieambtenaren gearresteerd waren na een overval op het bevolkingsregister. Na de bevrijding werd Van der Linden plaatsvervangend districtscommandant van de Binnenlandse Strijdkrachten. Op 23 januari 1945 werd in Oisterwijk een regionale kring van de Gemeenschap van Oud-Illegale Werkers in Nederland (GOIWN) opgericht. Gerard van der Linden zat voor en leidde de vergadering, een Merkelbach werd secretaris. Maar omdat Van der Linden al benoemd was tot afgevaardigde in de districtsraad van de GOIWN te Tilburg kon hij niet ook voorzitter van de kring zijn. Hij stelde zelf voor om F. Mutsaerts, een Oisterwijker die volgens Van der Linden ‘ontzettend veel goed gedaan heeft, veel gegeven heeft aan het illegale werk, en multimiljonair is’, tot voorzitter te benoemen. Een verzetsman uit Udenhout wees erop dat Mutsaerts commandant was van de Binnenlandse Strijdkrachten kring Oisterwijk en dat Van der Linden zijn adjudant was. Bovendien was er in kring van de illegaliteit kritiek op Mutsaerts die als wollenstoffenfabrikant in de oorlogsjaren geleverd zou hebben aan de Herman Göring Werke. Van der Linden wilde niet meer terug naar de gemeente Oisterwijk en werd vervolgens persoonlijk assistent van minister-president Gerbrandy. Later was hij werkzaam in het bedrijfsleven. Hij is overleden te Tilburg 7 april 2000 en begraven op het kerkhof van de Joannesparochie te Oisterwijk. In de Oisterwijkse wijk Pannenschuur is een straat naar hem vernoemd.

Literatuur: John van den Oetelaar, ‘Gerard van der Linden, een leider van het Oisterwijkse verzet’, in Th. Cuijpers e.a. (red.), Zorgvolle tijden. Oorlogsjaren in Oisterwijk (Oisterwijk 1991) 105-108; Jan P. van de Voort, 'Onderduikershulp en (oud-)illegaliteit te Udenhout 1943-1945' De Kleine Meijerij 46 (1995) 35-47.

Film: documentaire Oisterwijk in Beeld over Gerard van der Linden