Wellenbergh, Pieter

Pieter Wellenbergh

Geboren te Utrecht op 12 maart 1848 als zoon van Pieter Hendrik Jacob Wellenbergh (Stompwijk 7 mei 1814- Oisterwijk 13 december 1875) en Anthonia Aletta Geertruida Koumans Smeding (Leeuwarden 6 augustus 1822-Oisterwijk 19 juni 1879). Hij huwde op 12 augustus 1875 te Leeuwarden met Grietje (Diete) van Heloma (Sneek 19 oktober 1852-Den Haag 1 juli 1913) en woonde na zijn huwelijk in Den Haag. Hij studeerde medicijnen in Utrecht en behaalde cum laude zijn kandidaats- en doctoraalexamen. Hij verhuisde op 22 april 1869 naar Leeuwarden. Tijdens de Frans-Duitse oorlog verbleef hij als kandidaat-arts in een Duits lazaret voor hulp aan gewonden. Hiervoor ontving hij in 1873 een medaille van de Duitse keizer. Hij promoveerde op de dissertatie Een geval van mania epileptica (Utrecht 1873). Hij stond nationaal en internationaal in aanzien als psychiater en was erelid van artsensociëteiten in België en Parijs. Hij werkte van 1877 als geneesheer en van 1881 tot 1 februari 1887 als eerste geneesheer in het Utrechtse gesticht voor krankzinnigen. Daarna geneesheer te Amsterdam voor hersen- en zenuwziekten. Na het neerleggen van zijn praktijk (1900) verhuisde hij wederom naar Den Haag. Wellenbergh was na de dood van zijn vader mede-eigenaar van landgoederen te Oisterwijk (de uitspanningplaats Gemullehoeken, het pand Gemullehoeken brandde op 24 februari 1894 af). In 1896 werd namens dr. Wellenbergh hout verkocht afkomstig van landgoed De Gemullenhoeken. Hij wilde in januari 1913 Natuurmonumenten niet helpen bij de aankoop van percelen bos- en vennengebied in Oisterwijk omdat volgens Wellenbergh na het overlijden van de eigenaren van De Hondsberg (dames Van Lynden) de Oisterwijkse vennen schromelijk verwaarloosd zouden zijn. Tot juni 1914 was hij regent-secretaris van de Sopia-vereeniging (beijverde zich voor bouw kinderziekenhuizen en -verpleeghuizen, met name voor behoeftige kinderen). Op 13 december 1883 schonk hij de gemeente Oisterwijk een klein stukje bouwland. Pieter Wellenbergh is beschermheer van Asterius geweest (1880-1913?). In 1911 is hij president-commissaris van de Leeuwarder Courant, die eigendom was van de Erven Koumans-Smeding. Vanaf 1914 tot zijn overlijden was hij commissaris bij de Nederlandsche Heidemaatschappij. In 1916-1917 ontving de Hervormde Gemeente Oisterwijk een legaat van dr. P. Wellenbergh. In 1918 werd aan de Oisterwijksche Schoolvereeniging nog een legaat van 500 gulden verstrekt. Hij is waarschijnlijk de laatste Wellenbergh met grondbezit in Oisterwijk geweest. Hij overleed op 17 december 1916 in Den Haag.

Literatuur: Nanne Ottema, ‘De Wellenbergh-van Heloma collectie’, in De Vrije Fries 26 (1918) 175-177.