Festen, Henri (Han)

Geboren te Winterswijk op 5 januari 1906. Hij huwde met Elderina van der Loo (5 september 1906-2 november 1998), met wie hij zeven kinderen kreeg. Beiden waren arts. Na zijn afstuderen promoveerde Festen aan de Rijksuniversiteit van Utrecht in 1932 op het proefschrift Bijdrage tot de kennis van het verband tusschen de stofwisseling der koolhydraten en der vetten. Daarna was hij drie jaar chirurgisch assistent in Heerlen. De jonge medicus wilde chirurg worden, maar de belofte aan Festen inzake een opleidingsplaats voor chirurgie werd niet nagekomen. Daarom besloot hij om met zijn gezin – in 1933 was in Heerlen hun eerste kind geboren – naar Tilburg te verhuizen. In 1935 startte het echtpaar een huisartsenpraktijk in de Tilburgse wijk Korvel. Zijn vrouw kon in noodgevallen inspringen. In 1955 hielden ze op met de huisartsenpraktijk. Festen had het inmiddels zo druk gekregen met verschillende bestuurlijke functies in de gezondheidszorg dat het niet langer te combineren viel met het huisartsenberoep. De Festens verhuisden naar Oisterwijk. In 1945 had Festen zijn eerste bestuurlijke functie gekregen. Hij werd voorzitter van de afdeling Midden-Brabant van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst (KNMG). Hij was in die functie de opvolger van Van Buchem, de geneesheer-directeur van het Elisabeth Ziekenhuis. Zeven jaar later werd Festen gekozen tot lid van het landelijke hoofdbestuur van de KNMG. De in de KNMG verenigde medische beroepsbeoefenaren waren zo gecharmeerd van Festens bestuurlijke kwaliteiten dat ze hem in 1957 tot hun landelijke voorzitter kozen. In zijn functie als voorzitter vocht hij op overtuigende manier en met veel geestdrift voor de positie van artsen en specialisten. Hij werd gekarakteriseerd als een “werkpaard”. Het is bijna vanzelfsprekend dat er van alle kanten aan hem getrokken werd als er bestuurlijke functies vacant waren in de gezondheidszorg. Zo werd hij (tot 1971, toen hij de 65-jarige leeftijd bereikte) voorzitter van de Provinciale Raad van de Volksgezondheid (PRV) en van de landelijke Centrale Raad voor de Volksgezondheid. Het is mede aan het inzicht en de bestuurlijke kwaliteiten van dokter Festen te danken dat in onze provincie de PRV een belangrijke rol ging spelen in het maatschappelijke middenveld tussen de overheid en de zorginstellingen. Zaken waarmee Festen als PRV-voorzitter o.a. te maken kreeg, waren: spreidingsplannen voor verpleeghuizen en psychiatrische inrichtingen en het ambulancevervoer. Ook bij het Kruiswerk wisten ze de bestuurder Festen te vinden. Hij werd voorzitter van de Provinciale Noordbrabantse Kruisvereniging, die in 1974 ontstaan was uit een fusie van het protestantse Groene Kruis en het katholieke Wit-Gele Kruis. Alle 180 plaatselijke kruisverenigingen in Noord-Brabant sloten zich aan bij deze nieuwe koepelorganisatie. Tot 1978 (toen hij dus de 70-jarige leeftijd al gepasseerd was) bleef Festen voorzitter van deze provinciale organisatie. Zijn voorzitterschap van de nieuwe, grote Kruisorganisatie vloeide bijna logischerwijze voort uit een functie die hij daarvóór had vervuld: provinciaal voorzitter van het Wit-Gele Kruis vanaf 1958 als opvolger van Chris Mol. Dat het daarbij niet om een erebaantje ging, blijkt uit een bericht in het Nieuwsblad van het Zuiden van 10 april 1967. Als voorzitter van het provinciale Wit-Gele Kruis verrichtte dokter Festen op die dag, toevalligerwijs in zijn woonplaats Oisterwijk, zijn 175ste opening van een Kruisgebouw. In verschillende publicaties legde Festen vast wat hij in de archieven gevonden had over de geschiedenis van de volksgezondheid en de medische praktijk. Een standaardwerk van zijn hand is 125 Jaar geneeskunst en maatschappij . Geschiedenis van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (Utrecht 1974). Festen was voorzitter van de stichting Het RK Gasthuis te Tilburg (1970). In die functie sloeg hij de eerste paal voor het nieuwe Elisabeth Ziekenhuis. Henri Festen was officier in de Orde van Oranje-Nassau en ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij overleed te Oisterwijk op 8 mei 2000.

Literatuur: Piet Jacobs, ‘Kopstuk uit gezondheidszorg overleden’, Nieuwsklok, 17 mei 2000; Jan van Eijck, In geneeskunst en vriendschap. Medicinae et Amicitiae (Tilburg 1999); Regionaal Archief Tilburg, Collectie Dr. Henri Festen.