Gortzenius, Carolus

Op 6 augustus 1633 als eerste dominee bevestigd in de Oisterwijkse grote kerk. Samen met de benoemde dominees voor Tilburg en Oirschot reed hij die dag met een wagen van het leger in Boxtel geëscorteerd door zo'n vijftig ruiters naar Oisterwijk. Een aantal ruiters was vooruit gegaan en had met een list de sleutels van de kerk bemachtigd door te zeggen dat men daar een wacht in de toren wilde instellen. Op 9 augustus poogden soldaten uit Diest Gortzenius te ontvoeren, maar de schout voorkwam dit. Echter op 2 mei 1634 wordt hij samen met de dominee van Tilburg door Spaanse soldaten gevangen genomen en naar het in Spaanse handen zijnde Breda gebracht. Deze en andere 'stoutigheden' leidden tot het plakkaat van 'retorsie' van juni 1634 waardoor de uitoefening van de katholieke eredienst werd verboden en de geestelijken het verblijf in de Meierij ontzegd werd. Carolus Gortzenius werd in 1639 predikant te Terheijden en stierf in 1661. Pas in 1648 kreeg Oisterwijk een nieuwe predikant: Jodocus Willichius.

Literatuur: Jan van Sprang, 'Invoering van de hervorming in Oisterwijk', De Kleine Meijerij 11 (1957/1958) 4 18-19.